Tabeirós-T.de Montes

Comarca de Tabeirós-Terra de Montes

Comarca no norte da Provincia, lindando coa da Coruña. Ten a comarca do Deza ao seu leste e as de Caldas e Pontevedra ao oeste. Polo sur confina coa provincia de Ourense.

Concellos e datos da Comarca de
Tabeirós - Terra de Montes
Concellos	Superficie (KM²)	Habitantes (2019)	Habitantes (2021)	Nº de Parroquias
A Estrada	281,80	20.351	20.261	51
Cerdedo ^*
Forcarei	168,40	3.308	3.268	13
TOTAIS	450,20	23.659	23.529	64
(*) Os datos do antigo concello de Cerdedo están incluidos na Comarca de Pontevedra dado que desde 2016 está fusionado co concello de Cotobade. A súa superficie era de 79,84 Km² tendo, no ano 2015, 1828 habitantes.

XENTILICIOS DA COMARCA E DOS CONCELLOS:
Montés/montesa.
Estradés/estradesa, estradense; cerdedés/cerdedesa, cerdedense; forcareiés/forcareiesa.

PERFIL.- Esta comarca abrangue dúas bisbarras distintas: a xurisdición histórica de Tabeirós (cunca do río Liñares e outros afluentes do Ulla) ao norte e a Terra de Montes (territorio vencellado ao mosteiro de Santa María de Acibeiro), ao sur. No aspecto xeográfico a primeira bisbarra encrávase no gran val central galego marcado polo Ulla e a segunda correspóndese -tal e coma o seu nome indica- cunha zona montañosa, berce de dous ríos, o Lérez e o Umia, que logo irán morrer, respectivamente, ás rías de Pontevedra e Arousa.
Historicamente a Terra de Montes incluía Cerdedo, Forcarei, varias parroquias doutros concellos e, tamén, o Concello de Beariz, hoxe da provincia de Ourense.
A gandería e a explotación forestal son a base da economía tradicional ao que podemos engadir, modernamente, a industria do moble. A Estrada conta co Polígono Industrial de Toedo e Forcarei co Parque Empresarial David Raposeiras e o Polígono Industrial Cachafeiro.
Hai dous Espazo protexidos: o da Serra do Candán, -en Grovas, Concello de Forcarei (onde se conserva, entre outras construcións, una “neveira” procedente do mosteiro de Acibeiro)- e as Brañas de Xestoso que inclúe a chamada Lagoa Sacra de Olives, en realidade un extenso humedal cunha fauna característica. En Forcarei, nun outeiro de 676 m., está o Observatorio Astronómico de Forcarei (O.A.F.).

FEIRAS DE MES
Lugar celebración	Días de cada mes
A Estrada	os mércores
Forcarei	5
Soutelo (Forcarei)	último mércores
Cachafeiro (Forcarei)	13

DATOS MACROECONÓMICOS (2.018).- O PIB desta comarca neste ano foi de 366.544 miles de €, ou 15.156 € por habitante. O sector considerado coma prioriario nese ano foi o da "Madeira, papel e mobles" que representou o 6,19 % do total comarcal.
Ver Cadro comparativo do número de empresas

MONUMENTOS.-
En A Estrada hai dous BIC's: A Torre de Guimarei (castelo medieval do s.XV ao que se lle adosou un pazo no s. XVII) e o Pazo de Oca (monumental conxunto arquitectónico de estilo barroco datado no s. XVII).
Igrexa de Santo André de Vea, románica de orixe reformada no XVII. Igrexa de Santa María de Loimil, románica do s. XII con reconstrucións. Igrexa de San Xurxo de Codeseda, A Estrada, orixinaria do s. IX, moi reformada. En Forcarei destaca o Mosteiro de Santa María de Aciveiro, fundado en 1135. Cistercense e moi influinte nos séculos XII e XIII. Tamén é BIC a Torre de Barciela y uns petrólifos en duas parroquias distintas.

FESTEXOS MÁIS SONADOS:

Rapa das Bestas de Sabucedo (A Estrada) (Xullo) [FITI]	Festa do Salmón, A Estrada (maio) [FIT]
Festa do Gaiteiro de Soutelo de Montes (Forcarei) (agosto) [FIT]	Festas Patronais de San Paio. A Estrada (xuño)
Festa da Carne Richada.Forcarei (Nadal)	Festa do Cogumelo en Soutelo de Montes (Forcarei) (novembro)
Romería dos Dolores, en Forcarei (agosto)	Romaría do Mosteiro de Aciveiro (Forcarei) (8/9)