TEMAS DE CANEDO

POR QUÉ o nome "canedo.eu"

Canedo e Europa son os dous extremos dos distintos campos xeográficos, consecutivos e superpostos, ós que eu pertenzo. Cando eu nacín, Canedo era un concello limítrofe co de Ourense, a capital da provincia. O lindeiro entre ámbolos dous era o río Miño.

Canedo, ata o século XIX foi un concello rural, con varios núcleos de poboación repartidos entre nove parroquias. A mediados do século, coa inauguración da estrada de Vigo (Estrada Villacastín-Vigo, en 1863) e mais a de Santiago (1870) a localidade de Ponte Maior e os diversos lugares de As Caldas -ó mesmo tempo ca Ourense- empezaron o desenvolvemento dunha inédita actividade económica e dun novo entramado urbanístico. O feito de ser un Concello que deixaba libre tránsito de mercancías (a diferencia do Concello de Ourense que mantiña un sistema de fielatos nas entradas da cidade para pagar un arbitrio por introduci-los productos), facilitou que aquel vilar que existía ó pé da Ponte Vella comezase a medrar. A competencia que o comercio desa localidade supuña para o comercio da capital motivou que xa en 1865 se intentase, sen conseguilo desa feita, a súa anexión ó Concello de Ourense.

Esa situación competitiva inda se fixo máis ostensible cando se inaugurou o ferrocarril. A liña proxectada estaba trazada, dende Os Peares ata cerca de Guillarei, xusto pola marxe dereita do Miño, o que facía dificil e custoso cruza-lo río dúas veces para poder entrar en Ourense capital. A causa diso o Goberno decidíu construí-la estación na localidade da Ponte, no concello de Canedo, co conseguinte enfado dos prohomes ourensáns.

En 1881 inaugurouse o tramo Ourense-Vigo e en 1885 o de Ourense-Monforte (onde empalmaba ca liña Palencia-A Coruña). A partir deste momento a pugna comercial establecida entre os dous concellos decantouse claramente a favor do da marxe dereita. Ó redor da estación fóronse establecendo comerciantes por xunto (almacéns), hospedaxes e casas de comidas, axencias de transportes, talleres, pequenas industrias, maestros de obras e artesáns, servicios, etc.
O barrio acolleu xente nova e emprendedora que, en pouco tempo, o convertiron nun gran centro de actividade económica e social. Varios deses novos veciños eran importantes arrieiros orixinarios de Castela que ata entón se dedicaran a intercambiar productos galegos e casteláns, pero que, unha vez que o pesado labor de transporte podía ser feito polo ferrocarril, abriran depósito nos arredores da estación e dedicaron o seu tempo a unha venta e distribución máis cuidada. Algúns (os especializados en ferretería) establecéronse en Ourense, pero a maioría fixoo na localidade de A Ponte, en Canedo.